وحدت و تقریب بین مذاهب اسلامی

«وَاعْتَصِمُواْ بِحَبْلِ اللّهِ جَمِيعًا وَلاَ تَفَرَّقُواْ»(آل عمران/۱۰۳)

اتحاد، انسجام و همدلی میان افراد یک جامعه موجب تقویت و تعالی آن و دستیابی آن به جایگاه آرمانی و قلّه مقصود است.

امّت بزرگ اسلامی، با آماری نزدیک به دو میلیارد نفر، به عنوان یکی از بزرگترین جوامع بشریِ امروز نیز نیازمند این اتحاد و انسجام است. چراکه اتحاد مسلمین موجب نيل جامعه اسلامی به اهداف متعالی خواهد بود. امروزه به دلیل منطق عقلانی و معنویت اسلام، و توسعه چشمگیر آن در جوامع غربی، شاهد دشمنی های مخالفین این آیین برحق هستیم.

 از آنجا که تفرقه میان یک جامعه موجب از هم گسستگی و تضعیف آن می شود، دشمنان اسلام این نقطه ـ یعنی وحدت مسلمین- را هدف قرار داده و با تحریک ، تبلیغات سوء و ایجاد خصومت و دشمنی بین شیعه و سنی  و حتی تکفیر و تحریم، سعی در ایجاد شکاف بین اعضای امت اسلامی دارند تا از یک سو مسلمانان را بخود مشغول و درگیر سازند و از سوی دیگر جلو پیشرفت و گسترش اسلام را بگیرند. 

اتحاد و تقریب مذاهب اسلامی با یکدیگر همواره مورد توجه علمای فهیم و دلسوز  جهان اسلام چه شیعه و چه سنی بوده است. در ادامه این نوشتار آراء علما ، بزرگان و دانشمندان جهان اسلام از تشیع و تسنن ، راجع به تقریب و وحدت اسلامی و همچنین معیار اسلام و کفر را گردآوری کرده ایم که امید است مورد استفاده مبلغان و نویسندگان قرار گیرد.

ترجمه کتاب « شرایع الاسلام» محقق حلی به زبان فرانسه

کتاب شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام تألیف محقق حلی( متوفای سال 676 هجری قمری) از متون فقهی معتبر است که شروح مختلفی توسط فقهای بزرگ شیعه بر آن نوشته شده است. کاملترین و بهترین آنها مجموعه 43 جلدی موسوم به « جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام» است که فقیه بزرگ آیت الله العظمی شیخ محمد حسن نجفی (متوفای سال 1266 هجری قمری) آنرا تألیف کرده است. این مجموعه ی ارزشمند سالیان متمادی است که مبنای اجتهاد مجتهدان و مراجع عظام قرار گرفته است و هیچ فقیهی از آن بی نیاز نیست.

اصل کتاب شرایع الاسلام نیز از نظر جامعیت و اعتبار سرآمد کتب فقهی است که قرن ها از کتب درسی حوزه های علمیه بوده است. این کتاب مرجع تا کنون به زبان های انگلیسی ، فرانسه ، روسی ، ترکی و فارسی ترجمه شده است. ترجمه ی فرانسوی آن حدود 140 سال قبل انجام شده که تا کنون چاپ های متعددی از آن منتشر گردیده است.

مترجم آن یک دیپلمات فرانسوی بنام « آمده کری » 1825-1900 Amédée Querry بوده که به عنوان کنسول کشور فرانسه در تبریز خدمت می کرده است. وی این اثر گرانسنگ را در یک هزار و دویست صفحه در طول ده سال با کمک یک پژوهشگر عرب تبار به پایان برده است. معلوم می شود وی محقق فرهیخته ای بوده که نه تنها این متن سنگین را فهمیده که آنرا به زبان مادری خود نیز ترجمه کرده است.

اینجانب اخیراً به نسخه ای فاخر از چاپ جدید آن که توسط انتشارات Dar Albouraq, Paris منتشر گردیده دست یافتم که برای آشنائی علاقمندان ترجمه ی فارسی مقدمه آنرا در ذیل می آورم:(*)

-----------------------

(*) شایان ذکر است که شرایع محقق به زبان روسی نیز ترجمه شده است: این ترجمه در دو جلد توسط م. الف. کاظم بیک انجام شده و در سال 1862 م در سن پترزبورگ روسیه به طبع رسیده است. یک نسخه از این ترجمه در کتابخانه مرحوم آیت الله نجفی در قم بخش نسخه های چاپی بسیار کهن موجود است.

تردیدی نیست که غرب و شرق از این منبع غنی برای تشریع قوانین کشورهایشان استفاده کرده اند. لذا بسیاری از قوانین حقوقی، اقتصادی، فردی و اچتماعی آنها شباهت تامی به فقه و حقوق اسلامی دارد، کما اینکه در پزشکی و فیزیولوژی بدن انسان از ترجمه کتاب های بوعلی سینا و حکیم رازی و غیر اینها استفاده کرده اند.