وی در گذشته نیز مؤسس « انجمن اسلام لیبرال » بوده که اخیراٌ به صورت قانونی به ثبت رسیده است و نمایندگی هائی در برلین، کلن و فرانکفورت ایجاد کرده است. خانم سیرین آتش 54 ساله و مسلمان کرد ترکیه ای، اولین مسجد اسلام لیبرال را در سال 2017 در برلین تأسیس کرد و نام آن را «مسجد ابن رشد گوته» گذاشت. در این مسجد زنان بدون حجاب می توانند در کنار مردان در صفوف نماز جماعت شرکت کنند! حتی امام جماعت آنها می تواند زنی بدون حجاب باشد.

قبل از آن در سال 2015 نیز گروهی از مسلمانان لیبرال «انجمن مسلمانان آلمان» را تأسیس کردند.

از سال 2012 یک انجمن اسلامی در کلن به صورت رسمی ثبت شده است که طرفداران آن مسلمانان لیبرال هستند. مکان این انجمن در یک کلیسا است که از طرف مسؤولان کلیسا این فضا در اختیار این انجمن قرار گرفته تا نمادی برای دیالوگ و ارتباط بین اسلام و مسیحیت باشد. امام و روحانی این انجمن یک خانم است. طرفداران این انجمن تقریباً همگی بدون حجاب هستند و برای تبلیغ اسلام در سطح شهر فعالیت های گسترده ای دارند.

سیرین آتش و همکارانش در نظر دارند یک مسجد واقعی با اتاق های متفاوت برای فرقه های مختلف اسلامی بنا و در کنار آن یک آکادمی برای آموزش امامان مساجد لیبرالی تأسیس کنند.

این گروه ها با انتقاد از اسلام سنتی قصد داشته و دارند برداشتی به اصطلاح امروزی از اسلام را برای مسلمانان تعریف کنند.

در این راستا تعدادی از مسلمانان لیبرال مانند سیرین آتش (وکیل)، حامد عبد الصمد (محقق علوم سیاسی) و نجلا کلک ( جامعه شناس) در یک شبکه سراسری با یکدیگر همگام شده اند تا تصویری روشن از اسلام امروزی به جامعه ی آلمان و مسلمانان ارائه دهند.

تعدادی دیگر از شخصیت های سیاسی مانند علی ارتان توپراک از اتحادیه دمکرات مسیحی و لاله الگون نماینده سابق حزب سوسیال دمکرات در بوندستاگ (پارلمان آلمان) نیز به آنها پیوسته اند.

جم ازدمیر در گفت و گو با روزنامه اشتوتگارتر ناخریشتن می گوید: «من می خواهم اسلامی مدرن و امروزی را به جامعه آلمان معرفی کنم. .. ادیان نباید اعتقادات عصر حجر را به زمان حال منتقل کنند».

در بخشی از بیانیه این گروه آمده است که ما نمی توانیم بپذیریم که اسلام سیاسی و بیگانه با دمکراسی که خود را نماینده کل اسلام می داند، قدرت بگیرد. به نظر اینها این حرکت بهترین راه برای مقابله با اسلام هراسی است.

به گفته آنان مسلمانان آلمان وظیفه دارند اسلامی را در جامعه توسعه دهند که کاملاً با حقوق بشر سازگار باشد. آنها قصد دارند اسلامی را ترویج کنند که در آن برابری مردان و زنان، شناخت حقوق کودکان و پذیرش همجنس گرائی در آن لحاظ شده و به اصطلاح « اسلام آلمانی » باشد.

همچنین آنها به جدائی دین از سیاست تأکید ورزیده و دین را به عنوان مسأله ای شخصی عنوان می کنند.

نظر به اینکه اغلب مؤسسان این حرکت ها ترک های ترکیه هستند، با فعالیت های احزاب طرفدار اردوغان که حدود 900 مرکز و پایگاه اسلامی در آلمان دارند، به شدت مخالف هستند و علیه آنها تبلیغ می کنند. از این رو جان برخی از آنها در خطر است و بارها تهدید به مرگ شده اند. برخی از آنها شدیداً توسط محافظان متعدد مورد حفاظت قرار دارند.

مقامات مذهبی ترکیه و شورای فتوای مصری در دانشگاه الازهر فعالیت این مراکز را محکوم کرده اند.

قرار است نمایندگان انجمن های پر نفوذ مسلمانان آلمان از جمله ایمن مازیک، رئیس شورای مرکزی مسلمانان و عبد الرحمن اتاسوی از انجمن ترکی – اسلامی در امور دینی «دی تیب» در برابر مسلمانان سکولار به مناظره بپردازند.

از دیگر تلاشهای رسمی برای به انحراف کشیدن اسلام کتاب های درسی دانش آموزان مسلمان در مدارس آلمانی است.

یکی از مؤلفان این کتاب ها یک خانمی مسیحی مسلمان شده در دهه 70 میلادی به نام خانم مولر است. وی نماینده زنان در مرکز مطالعات اسلامی آلمان و از فعالان حقوق زنان مسلمان و برابری حقوق زن و مرد در آلمان می باشد. او یک نظریه پرداز قوی و قدیمی در زمینه اسلام لیبرال و فمینیست است.

کنفرانس اسلام در آلمان 7-8 آذر 1397

اخیراً کنفرانس رسمی اسلام در آلمان با شعار تلاش برای ادغام بهتر مسلمانها در جامعه آلمان در برلین آغاز به کار کرد. ریاست کنفرانس به عهده ی آقای هورست زیهوفر وزیر کشور فدرال آلمان بود. این چهارمین کنفرانس از نوع خود بود که توسط حکومت فدرال آلمان برگزار شد.

در این کنفرانس مسأله حمایت از ادغام مسلمانان در جامعه آلمان و شیوه ی آموزش امامان مراکز و مساجد در آلمان مورد بحث قرار گرفت.

یکی از مقامات وزارت کشور آلمان به نام مارکوس کربر در آستانه برگزاری کنفرانس در مورد مسأله ی جدید « مالیات مساجد » به روزنامه آلمانی « بیلد » گفت: «هدف باید این باشد که مساجد در آلمان دیگر به کمک های مالی از خارج وابسته نباشند».

در روز افتتاحیه ی این کنفرانس آقای زیهوفر در نطق ابتدائی خود یک اصطلاح جدید را وارد ادبیات اسلامی کرد و آن «اسلام آلمانی» بود. وی از تقویت «اسلامی از آلمان، در آلمان و برای آلمان» سخن گفت که منظورش قطع نفوذ خارجی بر مساجد و مراکز اسلامی است.

احمد منصور، روانشناس و متخصص امور اسلامی می گوید: « برای من این نکته مهم نیست که اسلام آلمانی است یا اروپائی یا لیبرال، مهم این است که ما بدیلی برای اسلام محافظه کار برای نسل آینده ایجاد کنیم و بیش از همه این امکان را فراهم سازیم که مردم همزمان هم مسلمان و هم آلمانی، دمکرات و بخشی از جامعه ی آلمانی باشند».

زیهوفر این بار «کنفرانس اسلام» را در مقایسه با وزرای قبلی گسترده تر برگزار کرد و بیشتر شخصیت های مسلمان را به صورت انفرادی برای حضور در کنفرانس دعوت کرد. در این کنفرانس 240 نفر شرکت کردند.

با توجه به اینکه موضوع کنفرانس اسلام بود، بیشتر افراد شرکت کننده مسلمان بودند. اما آنچه تعجب همگان را برانگیخت این بود که هنگام صرف غذا از سوسیس خون و گوشت خوک هم استفاده شده بود! این مسأله جنجالی برپا کرد و اعتراضاتی را در پی داشت.

وزارت کشور اظهار داشت که بر روی میز بوفه، غذاهایی بسیار متنوع با کیفیت «بسیار عالی» چیده شده بود و غذاهای ویژه گیاهخواران، گوشت، ماهی و غذاهای حلال نیز در دسترس بود. اما این مطلب قانع کننده نبود و تا چند روز خوراک روزنامه ها و فضای مجازی داخل و خارج آلمان بود.

به هر حال این گفتار و رفتار نشان می دهد که منظور از «اسلام آلمانی» که زیهوفر آن را بکار برده اسلامی است که با همه چیز حتی استفاده از گوشت خوک و مشروبات الکلی سازگاری داشته باشد.

شایان ذکر است که نخستین اقدام عملی دولت آلمان بعد از این کنفرانس این بود که اعضای پارلمان مرکزی آلمان «بوندستاگ» در مورد برنامه های آموزشی امامان و منابع مالی مساجد آلمان به بحث و گفت و گو پرداختند. این موضوعات به درخواست دو حزب «آلترناتیو برای آلمان» و «سبزها» در دستور کار مجلس آلمان قرار گرفته بود.

تصمیم گیری اجلاس پارلمان این بود که از مسؤولان دولت فدرال آلمان خواسته شد که با همکاری کارشناسان الهیات و جوامع مذهبی مسلمانان ، برای آموزش دینی و اسلامی امامان مساجد برنامه ریزی کنند. علاوه بر این، اعضای پارلمان از دولت فدرال خواستند تا به بررسی این مسأله بپردازد که چگونه می توان منابع مالی مساجد و حقوق امامان آموزش دیده در آلمان را مستقل از منابع مالی خارجی تأمین کرد.

آیا این تلاش ها به ثمر می رسد؟

تلاش های مذکور نشان می دهد که دولت و مقام های حزبی آلمان بطور جدی در پی اسلام زدائی هستند تا کشور از مسلمانان معتقد و متعهد تهی شود.

شایان ذکر است که در چهار دهه ی اخیر در اثر جنگ هائی که به کشورهای اسلامی در کشورهای غرب آسیا توسط آمریکا و هم پیمانانش تحمیل شد سیل مهاجران جنگ زده ا ز این کشورها به سوی کشورهای اروپائی سرازیر شدند. آمار مسلمانان در این کشورها روز بروز افزایش یافت و بر تعداد مراکز و مساجد در شهرهای مختلف این کشورها افزوده شد. هم اکنون آمار مسلمانان در کشورهای اروپائی اعم از کوچک و بزرگ این کشورها خیره کننده است.[1] هنوز هم مهاجرت مسلمانان به این کشورها به هر دلیلی در حال افزایش است. از سوئی مسلمانان از نظر زاد و ولد نسبت به بومیان بسیار جلو تر هستند. آمار های پیش بینی کننده نشان می دهد که در آینده ی نه چندان دور اسلام در اروپا قدرت خواهد گرفت و حاکمیت اسلام را در این قاره تثبیت خواهد کرد.

اینها عواملی هستند که دولتمردان اروپا را از سالها قبل به فکر چاره اندیشی انداخته است. برخی از آنها شدیداً برخورد کرده و اسلام را بیگانه از این کشورها معرفی کرده اند. برخی دیگر به صورت ملایم تری برنامه ریزی کرده اند. تشویق پناهندگان مسلمان به تغییر مذهب به مسیحیت و یا الزام آنها به پذیرش قوانین غربی مانند هم جنس گرائی و امثال آن در برخی از این کشورها جهت دریافت اقامه از این نوع تلاش ها بوده است. مسأله انتگراسیون و ادغام جوامع اسلامی در جوامع غربی به گونه ای که فرهنگ حاکم بر آنها فرهنگ غربی باشد نیز از این تلاش ها بوده است.

اخیراً تغییر قانون اسلامی در کشور اتریش که حدود یکصد سال پیش اسلام در آن به رسمیت شناخته شد و شرایط محدود کننده جدید برای مسلمانان، از این قبیل تلاش ها است.

گزارش حاضر نشان می دهد که اکنون بصورت رسمی، اسلام زدائی در جریان است. آنها در صدد هستند که یک اسلام تهی از همه ویژگی را در کشورشان ترویج کنند، اسلامی شبیه شیر داستان مولوی که « شیر بی سر و دم و اشکم که دید؟ این چنین شیری خدا هم نافرید» و به عبارت دیگر اسلامی که با همه گناهان و محرمات قابل جمع باشد.

باید گفت که البته این یک تلاش مذبوحانه بیش نیست. زیرا دین برای رسیدن به کمال و معنویت است و هرکس دینی را اختیار کرده برای این است که پالایش روحی پیدا کند و وجدان خود را در برابر خداوند متعال مسئول بداند. اما هنگامی که دین از معنویت تهی شد و به انواع فساد و آلودگی ها آغشته شد دیگر لزومی برای تعبد به چنین آئینی احساس نمی شود. از این رو است که می بینیم جمعیت دنباله رو این طرز تفکر بسیار اندک است. کافی است به تصاویر نماز جماعت مختلط و بدون حجاب این گروه در اینترنت نگاه کنید و ببینید که تنها چند نفر انگشت شمار حضور دارند.

فرصت طلائی موجود

در عین حال که تلاش های مزبور می تواند تا حدودی تهدیدی برای اسلام و مسلمانان باشد، فرصت خوبی را هم برای مسلمانان فراهم آورده است که می توانند چهره زیبائی از اسلام را در گفتار و رفتار خود به نمایش بگذارند. اینهمه گروندگان به اسلام در کشورهای اروپائی به رغم تبلیغات سوء گسترده ی رسانه های و فضای مجازی چیزی جز این نبوده است. بویژه تعالیم مکتب اهل بیت (ع) که از معنویت، عدالت و عرفان خاصی برخوردار است و اگر درست تبلیغ و فهم شود جاذبه های زیادی برای مخاطبان خواهد داشت.

مساجد و مراکز اسلامی در کشورهای اورپائی از یک سو و ابزار و تکنولوژی جدید از قبیل رسانه ها وفضای مجازی از سوی دیگر بهترین فرصت برای استفاده از این فرصت طلائی است. البته روحانیان و عالمان دینی باید به لباس تقوی و معنویت و دوری از زرق و برق و جاذبه های دنیوی آراسته باشند تا کلام و عمل آنها جاذبه لازم را داشته باشد. امام صادق علیه السلام فرمود:

« معاشر الشیعة کونوا لنا زیناً و لا تکونوا علینا شیناً، قولوا للناس حسناً و احفظوا السنتکم و کفوها عن الفضول و قبیح القول». (بحار الانوار: ج 11، ص 310)

و السلام علی من اتبع الهدی.

محمد باقر انصاری

1- فی المثل در فرانسه هم اکنون حدود 6 میلیون و در آلمان حدود 5 میلیون مسلمان زندگی می کنند. آمار مساجد و مراکز مسلمانان در کشور آلمان بیش از 2000 باب است.